طبق خودرو چیست و چه کاربردی دارد؟

طبق یا Control Arm قطعه‌ای از جلوبندی و سیستم تعلیق خودرو است. این قطعه فلزی شکل، شاسی خودرو را به سیستم تعلیق متصل می‌کند. به همین دلیل همیشه فشار زیادی بر روی طبق وارد شده و سریع‌تر از سایر قطعات جلوبندی، مستهلک می‌شود. در ادامه با تن پارت همراه باشید تا به شما بگوییم طبق چیست و چه کاربردی در خودرو دارد.

طبق چیست؟

بطور کلی قطعات موجود در سیستم تعلیق، وظیفه کنترل و کاهش ضربات وارده به شاسی خودرو را دارند. از سیبک و کمک فنرها گرفته تا طبق و میل موجیگر، همه به این دلیل طراحی شده‌اند که کمترین آسیب در حرکت به خودرو وارد شود. طبق نیز به دلیل اینکه نقطه اتصال بین شاسی و سیستم تعلیق است، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این قطعه فلزی که در دو سر آن بوش های محوری قرار می‌گیرد، به سر سیستم تعلیق و شاسی پیچ می‌شود. طبق نیروی وارد شده توسط جاده را به سگ دست و سپس به میل موجگیر منتقل می‌کند. قسمت بیرونی طبق توسط سیبک به سگ دست متصل می‌شود. در قسمت وسط نیز طبق به میل موجگیر وصل می‌شود.

طبق خودرو به شکل حرف A طراحی شده است که به آن در اصطلاح حالت جناغی نیز می‌گویند. این تشبیه به این دلیل است که اتصال به شاسی همیشه از دو قسمت صورت می‌گیرد. سربالای آن به سیستم تعلیق و دو سرپایین آن به شاسی خودرو متصل می‌شوند. این مسئله از دید مکانیکی هم استحکام بیشتری ایجاد می‌کند و هم درنهایت باعث تقسیم فشارهای وارده می‌شود. در تصویر زیر نمایی از یک طبق را مشاهده می‌نمایید:

اما یک خودرو دارای چند طبق است؟ این تعداد در خودروهای مختلف متفاوت است. یک خودروساز می‌تواند با توجه به محل محور که می‌تواند عقب یا جلو باشد، از تعداد متفاوتی طبق استفاده نماید. بعضی خودروها که از سیستم تعلیق هوشمند بهره برده‌اند، از طبق استفاده نمی‌کنند. در مقابل بعضی دیگر از خودروها در هر دو محور عقب و جلو دارای طبق هستند. محل قرارگیری طبق‌ها نیز ممکن است در نیمه بالا و یا نیمه پایین چرخ ماشین باشند که به آن طبق بالا یا طبق پایین گفته می‌شود. در ماشین‌های امروزی با توجه به استفاده از سیستم فنر و کمک‌فنر یکپارچه، استفاده از طبق بالا چندان رایج نیست و اکثر آنها تنها طبق پایین دارند.

خرابی طبق خودرو

یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که برای طبق خودرو ایجاد می‌شود از ناحیه بوش طبق است. این آسیب دیدگی بوش که به مرور زمان و در اثر استهلاک نیز ممکن است ایجاد شود، باعث ایجاد سروصدا در ناحیه جلوبندی می‌شود. به همین دلیل همیشه توصیه می‌شود که وضعیت بوش‌ها چک شود تا از صحت عملکرد آن‌ها اطمینان حاصل کنید. برای خود طبق نیز ممکن است گاهی اوقات مشکلاتی ایجاد شود. اگر فشار بیش از حدی در زمان رانندگی به آن وارد شود ممکن است در اصطلاح طبق ببرد و کج شود.

یکی از دیگر از علائم خرابی طبق را باید در انحراف شدید زوایای کمبر (Camber) و کستر (Caster) چرخ‌ها و کج شدن طبق جستجو کرد. این مورد با مشاهده چرخ‌ها و همراستا نبودن آنها قابل تشخیص است. هم ترازی و بالانس صحیح چرخ‌ها، استواری و پایداری خودرو و حداکثر کردن تماس تایر با سطح جاده را تضمین می‌کند.

نحوه تشخیص طبق اصل و غیراصل

استحکام، طراحی و ساخت طبق تاثیر زیادی در کارکرد سیستم تعلیق و بطور کلی خودرو دارد. اینکه بتوانیم تشخیص دهیم کدام طبق اصل است و کدام غیراصل، کار بسیار دشواری است. حتی گاهی تعمیرکاران ماشین نیز از انجام این کار ناتوانند. به همین دلیل همیشه باید این قطعه را از فروشنده‌های مطمئن خریداری کرده تا از ایجاد خسارت‌های بعدی جلوگیری به عمل آورید. تن پارت کالا به عنوان واردکننده قطعات اصلی خودرو، شما را دعوت به دیدن محصولات مرتبط با جلوبندی خودرو می‌کند.

پرسش و پاسخ

آیا می توان با طبق آسیب دیده رانندگی کرد؟

رانندگی با طبق آسیب دیده، ایمن نیست زیرا هنگامی که طبق، بوش یا سیبک فرسوده یا شکسته باشند، فرمان خودرو غیرقابل پیش‌بینی و خطرناک می‌شود. خودروی شما می‌تواند بطور تصادفی به یک سمت کشیده شود، حتی اگر فرمان را صاف نگه دارید.

چه دلایلی باعث شکستن طبق خودرو می شوند؟

با گذشت زمان، بوش و سیبک ممکن است به دلیل اصطکاک، گرما و فشار ناشی از بارها و حرکت‌های مختلف فرسوده شوند. شرایط سخت، مانند رانندگی در زمین‌های ناهموار، می‌تواند ساییدگی و پارگی بوش‌ها و سیبک را تسریع کند. درنهایت نیز این عوامل ممکن است باعث شکستگی در ناحیه طبق شوند.

آیا بعد از تعویض طبق خودرو نیاز به تراز کردن آن داریم؟

تراز کردن پس از تعویض طبق کاملاً ضروری است. زیرا احتمال اینکه طبق جدید و سایر قطعاتی که در طی آن باید تعویض شوند، دقیقاً همان ابعاد باشند بسیار بعید است.

علائم خرابی طبق خودرو چیست؟

وجود صدای تق تق در دست اندازها و یا صدای جیر جیر که ممکن است بر اثر حرکت طبق و تماس سایشی آن با شاسی باشد و همچنین به هم خوردن زوایای کمبر و کستر چرخ‌ها، می‌توانند نشانه‌ای از خرابی طبق باشند.